İskoç Aydınlanması

“Aydınlanma" için Paris, Londra ne anlam taşırsa, "Kuzeyin Atinası", "Aklın Başkenti" gibi nitelemelere layık görülen Edinburgh da aynı anlamı taşır. Francis Hutcheson, David Hume, Adam Smith, Thomas Reid gibi filozofların öncülüğünde başlayan ve Edinburgh'tan yola çıkan İskoç Aydınlanması, yalnızca Avrupa'nın değil, Benjamin Franklin, Benjamin Rush gibi Amerikalı entelektüeller aracılığıyla Yeni Dünyanın da ilgisiz kalamadığı bir entelektüel hareket olmuştur. Kimilerinin, "İngiliz filozofu"(!) olarak tanıdığı Hume'un, ünlü ekonomi politik kuramcısı Adam Smith'in, modern sosyolojinin kurucularından Adam Ferguson'ın, Britanya ahlak felsefesi denilince ilk akla gelen isimlerden birisi olan Francis Hutcheson'ın İskoçya'nın yetiştirdiği filozoflar olduğu pek bilinmez.

Siyasette ve savaşlarda çoğunlukla kaybettiği düşünülen İskoçların, bilimde, felsefede, sosyolojide ve ekonomi politikte bu kadar ünlü aydınlar yetiştirmiş olması kimileri için şaşırtıcı gelebilir...

Çalışmalarını ağırlıklı olarak İskoç Felsefesi üzerine yapan Ali Taşkın, İskoçya'da başladığı araştırma ve incelemelerden yola çıkarak, İskoç Aydınlanması'nı ve genel aydınlanma felsefesi içerisindeki yerini bu önemli kitapta ele aldı.