İslam'ın Erken Döneminde Kapitalizmin Doğuşu

Bu kitap orijinal bir tez ortaya atıyor: Kapitalizm, sanıldığı gibi önce Ortaçağ'ın sonlarında İtalya şehirlerinde değil 6. ve 7. Yüzyıllarda Arabistan şehirlerinde ortaya çıktı. İlk Müslümanlar, bugün çok fazla anlaşılmış olmasa da ekonomik düşüncenin tarihine çığır açıcı katkılarda bulundular.

İslam, bir iş adamı tarafından tebliğ edilen tek dindir. Hz. Muhammed, ticaretle uğraşan şehirli ve elit bir aileden geliyordu. İslam mesajını getirmesinden önce ataları gibi başarılı bir iş adamıydı. Mesleğini risaletinden sonra da sürdürdü. Bu nedenle olmalı ki yeni din ticaret, tüketicinin korunması, iş ahlâkı ve mülkiyet hakkı konularında birçok şey söylüyordu.

İlahî mesajın etkileyiciliği ile ilk Müslümanların ticarî dehasının birleşmesi, İslam'ın hızlıca yayılmasını ve bu arada onların ekonomik deneyimlerinin Avrupa'ya geçişini sağladı.

Benedikt Koehler, bu kitapta İslamî kurumların ve ticarî uygulamaların Venedik ve Cenova'ya nasıl taşındığını ve buralarda nasıl yeniden şekillendiğini anlatmaktadır. Bu finansal yenilikler ortaklığın icadı, işletme yönetimi teknikleri, ticarî aritmetik ve parasal düzenlemeler gibi piyasa mekanizmalarını ihtiva ediyordu.

Avrupa'yı etkileyen başka İslam kurumları da vardı: İslam vakıfları, şirketlere ve yüksek öğretim kurumlarına ilham verdi. Oxford ve Cambridge gibi ilk Avrupa üniversiteleri, Medrese eğitimini model olarak aldı.

Tüm bunlar, bize şunu söyleme hakkını açıkça verir: Piyasa ekonomisinin tüm temel kurumlarının İslamî kökenleri vardır. 

 
Doç. Dr. Hasan Yücel Başdemir


Kitap Hakkındaki Değerlendirmeler:

1 - Mike Hirsch, " Early Islam & the Birth of Capitalism by Benedikt Koehler", International Social Science Review, V. 90, Issue 2, 2015.
2 - "Der Prophet wusste, wie man Wohlstand schafft",  Frankfurter Allgemenie Zeitung, 17. 3. 2015
3 - Detmar Doering, " Wiege des Kapitalismus?", Neue Zürcher Zeitung, 3. 12, 2014
4 - Hasan Yücel Başdemir, "İslam'ın Erken Döneminde Kapitalizmin Doğuşu - Benedikt Koehler", Liberal Düşünce, S: 82, Bahar 2016

Kitaptan bir bölüm: İslam’ın Erken Döneminde Piyasa Ekonomisi - Rekâbet Politikası